Một trò chơi điện tử console là một dạng giải trí tương tác được thiết kế đặc biệt để chơi trên các máy console chuyên dụng – những thiết bị độc lập như PlayStation, Xbox hoặc Nintendo Switch – với phần cứng được tối ưu hóa nhằm mang lại trải nghiệm liền mạch và đắm chìm. Những trò chơi này được phát triển dựa trên sức mạnh xử lý, khả năng đồ họa, thiết kế tay cầm điều khiển và các tính năng độc đáo của từng console, đảm bảo hiệu suất và lối chơi phù hợp với thế mạnh riêng của từng nền tảng. Trò chơi console được phân phối thông qua phương tiện vật lý (đĩa hoặc băng) hoặc tải về kỹ thuật số thông qua các cửa hàng riêng cho từng nền tảng (ví dụ: PlayStation Store, Xbox Store), với nhiều tựa game có sẵn ở cả hai định dạng. Bản vật lý thường đi kèm nội dung thưởng như sách nghệ thuật, áp phích hoặc vật phẩm trong game, thu hút người sưu tập, trong khi bản kỹ thuật số cung cấp sự tiện lợi và truy cập tức thì, cùng các bản cập nhật tự động sửa lỗi hoặc thêm tính năng mới. Các trò chơi độc quyền theo từng console là yếu tố nổi bật, với những tựa game chỉ được phát triển duy nhất cho một nền tảng cụ thể nhằm thúc đẩy doanh số bán thiết bị phần cứng. Ví dụ bao gồm "God of War" và "Spider-Man" dành cho PlayStation, "Halo" và "Forza Horizon" dành cho Xbox, và "The Legend of Zelda" cùng "Super Mario" cho Nintendo Switch. Những trò chơi độc quyền này khai thác triệt để khả năng đặc trưng của từng console – ví dụ, các trò chơi Nintendo Switch tận dụng tính di động của máy, cho phép chuyển đổi mượt mà giữa chế độ TV và chế độ cầm tay, trong khi các trò chơi độc quyền cho PlayStation 5 sử dụng ổ SSD (ổ lưu trữ trạng thái rắn) tốc độ cao để đạt thời gian tải gần như tức thì. Lối chơi trong trò chơi console được thiết kế xung quanh tay cầm điều khiển của console, vốn khác nhau tùy nền tảng. Tay cầm PlayStation có tính năng phản hồi xúc giác DualSense và bộ kích hoạt thích ứng mô phỏng cảm giác vật lý (ví dụ: lực căng khi kéo dây cung), trong khi tay cầm Xbox tập trung vào thiết kế công thái học để chơi lâu dài. Tay cầm Joy-Con của Nintendo Switch tích hợp cảm biến chuyển động và chức năng HD rumble, cho phép cơ chế gameplay độc đáo như các mini-game điều khiển bằng chuyển động trong "Mario Party" hoặc chơi đa người màn hình chia đôi khi tháo rời Joy-Cons. Các trò chơi console thường tận dụng các tính năng của tay cầm để tăng cường mức độ đắm chìm, khiến hành động chơi thực tế trở thành một phần thiết yếu của trải nghiệm. Trò chơi console bao gồm tất cả các thể loại, từ các tựa game phiêu lưu hành động bom tấn và các tác phẩm thế giới mở hoành tráng đến trò chơi gia đình vui nhộn và trải nghiệm đối kháng đa người. Chúng thường sở hữu đồ họa chất lượng cao, với các bước tiến về phần cứng console (ví dụ: độ phân giải 4K, ánh sáng thực tế ray tracing) giúp tạo ra hiệu ứng ánh sáng chân thực, môi trường chi tiết và tốc độ khung hình mượt mà. Nhiều trò chơi console có chế độ chơi đa người trực tuyến, cho phép người chơi kết nối với nhau khắp toàn cầu, cũng như chế độ đa người địa phương dành cho chơi đồng đội hoặc đối kháng trên cùng một màn hình – một tính năng rất phổ biến trong game console, nơi việc chia sẻ không gian vật lý với bạn bè hoặc gia đình là hoạt động xã hội quen thuộc. Hỗ trợ sau khi phát hành là tiêu chuẩn đối với trò chơi console, với các nhà phát triển tung ra nội dung tải thêm (DLC) để bổ sung các cấp độ mới, nhân vật hoặc chương truyện mới, cũng như các bản vá để cải thiện hiệu suất hoặc sửa lỗi. Dịch vụ đăng ký như PlayStation Plus và Xbox Live Gold cung cấp quyền truy cập vào chế độ đa người trực tuyến, trò chơi miễn phí hàng tháng và các ưu đãi độc quyền, làm tăng giá trị của việc chơi game trên console. Trò chơi console phục vụ một đối tượng rộng lớn, từ người chơi casual tìm kiếm niềm vui nhanh chóng dễ tiếp cận đến các game thủ hardcore mong muốn trải nghiệm sâu sắc và đầy thử thách, khiến chúng trở thành một phần trung tâm của ngành công nghiệp game và là một hình thức giải trí yêu thích của hàng triệu người trên toàn thế giới.